Od 13 stycznia 2018 r. obowiązuje ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych.

Obecnie są prowadzone dwa elektroniczne wykazy podatników:

– niezarejestrowanych lub wykreślonych z rejestru jako podatnicy VAT;

– których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona.

Wykazy te zawierają szczegółowe dane identyfikacyjne podatników wraz ze wskazaniem daty oraz podstawy prawnej dokonania rejestracji, odmowy rejestracji lub przywrócenia zarejestrowania jako podatnik VAT. Lista jest udostępniana w postaci elektronicznej i na bieżąco aktualizowana.

Należy dodać, że zgodnie z nowym art. 96b ust. 5 ustawy o VAT, podanie do publicznej wiadomości powyższego wykazu nie narusza przepisów o tajemnicy skarbowej.

Wykaz jest dostępny na stronie Ministerstwa Finansów.

System weryfikacji zarejestrowanych podatników został oficjalnie udostępniony, aby pozwolić przedsiębiorcom na weryfikację kontrahentów w celu wykluczenia ewentualnego ryzyka zaangażowania się we współpracę z podmiotem dokonującym wyłudzeń podatkowych, szczególnie tzw. przestępstw karuzelowych.

Obecnie istnieją jeszcze inne możliwości weryfikacyjne. Jest to  system VIES w odniesieniu do podatników VAT-UE oraz Portal Podatkowy Usługi w odniesieniu do podatników polskich. W powyższych portalach można sprawdzić bieżący status kontrahenta jako podatnika VAT (po wpisaniu numeru identyfikacji podatkowej przedstawiana jest informacja czy na moment zapytania podatnik jest aktywny czy nie).

Monitorowanie, czy kontrahent nie znajduje się w takim wykazie, będzie na pewno jednym z elementów dochowania należytej staranności. Czarna lista powinna być pomocnym narzędziem do identyfikacji podmiotów o wątpliwej reputacji, z którymi handlowanie może rodzić pewne ryzyko.